Karol Scheibler II


Karol Wilhelm Scheibler II, znany również jako Karol Wilhelm Scheibler junior, urodził się 8 marca 1862 roku w Łodzi. Jego życie zakończyło się 29 maja 1935 roku w Lućmierzu. Był to człowiek o niezwykle wpływowej pozycji, fabrykant, inwestor oraz aktywny działacz zarówno w dziedzinie gospodarczej, jak i społecznej.

W pełni zaangażowany w rozwój przemysłu, pełnił rolę dyrektora naczelnego w zakładach oraz był prezesem zarządu „Towarzystwa Akcyjnego Manufaktur Bawełnianych Karola Scheiblera”, kontynuując tym samym dorobek swojego ojca, Karola Scheiblera.

W uznaniu jego wkładu w polski przemysł, w marcu 1930 roku został uhonorowany przez prezydenta Ignacego Mościckiego Złotym Krzyżem Zasługi. Nagroda ta była przyznana „za zasługi dla rozwoju polskiego przemysłu węglowego oraz dla gospodarczego i kulturalnego rozwoju Zagłębia Dąbrowskiego”.

Życiorys

Karol Scheibler II, jako najstarszy potomek Karola Scheiblera oraz Anny Scheibler z rodziny Wernerów, to postać znacząca w historii przemysłu włókienniczego. W 1881 roku, po zakończeniu edukacji w gimnazjum w Toruniu, zdecydował się na dalszą naukę na politechnice w Grenschen, gdzie w 1885 roku zdobył dyplom inżyniera-mechanika. Swoją praktykę zawodową odbywał w prestiżowych fabrykach w Anglii oraz Belgii.

W 1887 roku związał się małżeństwem z Anną Julią Melanią, córką Ludwika Grohmana. Para doczekała się czterech synów:

  • Karola Wilhelma III (1888–1934), który pełnił rolę dyrektora zakładów scheiblerowskich, fabrykanta oraz społecznego działacza,
  • Jerzego Ludwika (1890–1961), który był członkiem zarządu rodzimej firmy i jej rady nadzorczej,
  • Erika Edwarda (1892–1915), porucznika armii niemieckiej, który poległ w Rosji,
  • Karola Egona (1901–1964), kierownika jednego z działów firmy.

Karol Scheibler II znalazł miejsce spoczynku na Starym Cmentarzu w Łodzi, w Kaplicy Scheiblerów.

Działalność w Towarzystwie Akcyjnym Manufaktur Bawełnianych Karola Scheiblera

Po powrocie z praktyk w 1886 roku, Scheibler przystąpił do pracy w rodzinnej firmie, założonej przez jego ojca, w ramach „Towarzystwa Akcyjnym Manufaktur Bawełnianych Karola Scheiblera”. Na początku pełnił rolę majstra, z czasem awansując na obermajstra, a następnie kierownika technicznego. Jako akcjonariusz spółki, na walnych zgromadzeniach reprezentował siebie oraz swoją matkę, która posiadała większą część akcji, co dało mu znaczący wpływ na przyszłość przedsiębiorstwa.

W 1896 roku objął stanowisko dyrektora naczelnym do spraw technicznych, a 11 lat później został dyrektorem naczelnym fabryki oraz prezesem zarządu. Kontynuując wizję ojca, zainwestował w modernizację fabryk, budowę nowych oddziałów oraz instalację nowoczesnych maszyn. Szczególnie wyróżnił się w latach 1908-1910, kiedy zdecydował o budowie elektrowni scheiblerowskiej, co pozwoliło na znaczne zwiększenie kapitału trwałego firmy do 21,7 miliona rubli do roku 1913. Po 1892 roku, Scheibler powołał pierwszego w Polsce dyrektora do spraw robotniczych, co miało na celu skuteczniejsze nadzorowanie procesu oraz relacji między majstrami a pracownikami, a także rozwijanie budownictwa socjalnego.

W czasie I wojny światowej zamieszkał w Blumenrode, a po 1915 roku zmienił obywatelstwo na niemieckie. Do 1932 roku utrzymywał pozycję prezesa rady nadzorczej rodzinnej spółki, gdzie zainicjował szereg działań pomocowych dla pracowników oraz doprowadził do fuzji z zakładami Ludwika Grohmana, tworząc 21 listopada 1921 roku „Zjednoczone Zakłady Przemysłowe K. Scheiblera i L. Grohmana Sp. Akc.”.

Działalność inwestycyjna i charytatywna

Scheibler był również aktywny jako inwestor, pełniąc kluczowe funkcje w Gwarectwie Górniczo-Przemysłowym Georga von Kramsty, swojego szwagra, a także zasiadając w zarządzie Towarzystwa Akc. Sosnowieckich Kopalń i Zakładów Hutniczych do 1901 roku. W 1888 r. współzałożył i został członkiem zarządu Tow. Akc. Cukrowni „Leśmierz”. W latach 1894–1914 pełnił obowiązki wiceprezesa Banku Handlowego w Łodzi oraz zainicjował powstanie Łódzkiego Konsorcjum Węglowego. W 1899 roku wykupił kopalnię węgla kamiennego „Saturn”, obejmując dożywotnio stanowisko prezesa Towarzystwa Akcyjnego Górniczo-Przemysłowego „Saturn”, co przyczyniło się do rozwoju lokalu górniczego oraz infrastruktury związanej z wydobywaniem węgla.

Scheibler miał również udziały w wielu przedsiębiorstwach, w tym Tow. Akc. Metalurgicznym w Kramatorsku oraz Tow. Akc. Łódzkich Tramwajów Elektrycznych. Działał aktywnie w Łódzkim Komitecie Giełdowym do 1914 roku oraz był członkiem założycielem Oddziału Łódzkiego Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami. Ponadto, wspierał budowę sakralnych obiektów w Łodzi, współfinansując m.in. katedrę św. Stanisława Kostki, a także przekazał 10 000 rubli na rzecz Warszawskiego Towarzystwa Naukowego i subsydiował lokalne media oraz teatr.

Przypisy

  1. AgnieszkaA. Lorenc-Karczewska, elektrownia Towarzystwa Akcyjnego Scheiblera [online], 27.07.2018 r.
  2. Karol Wilhelm Scheibler [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 19.05.2021 r.]
  3. M.P. z 1930 r. nr 59, poz. 85.
  4. a b c d e f g h i Polski słownik biograficzny [Sapieha Jan, Szroeder Eliasz], t. XXXV, Kraków, Warszawa 1994, s. 430.

Oceń: Karol Scheibler II

Średnia ocena:4.73 Liczba ocen:21