Maurycy Poznański


Maurycy Poznański, znany z pasji do przemysłu i działalności społecznej, to postać, która wywarła znaczący wpływ na rozwój Łodzi. Urodził się 20 lutego 1868 roku w tym mieście, a swoje życie zakończył 5 maja 1937 roku w malowniczej Nicei.

Był on żydowskim fabrykantem, zaangażowanym w działalność polityczną i społeczną, co czyniło go liderem w swojej społeczności. W 1920 roku pełnił funkcję wiceprezesa Rady Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów, co podkreśla jego znaczenie w polskim przemyśle i finansach.

Życiorys

Urodziny Maurycego Poznańskiego miały miejsce w Łodzi, gdzie przyszedł na świat jako najmłodszy z sześciorga potomków Izraela Poznańskiego oraz Leonii Hertz. Kształcił się w Wyższej Szkole Nauk Ekonomicznych w Berlinie, a potem kontynuował naukę w Wiedniu, Francji, Anglii i Włoszech. W roku 1899 po powrocie do Łodzi, jego ojciec, Izrael, powierzył mu zaszczytną funkcję prezesa zarządu Towarzystwa Akcyjnego Wyrobów Bawełnianych I.K. Poznańskiego.

Był zaangażowany w działalność ponad 15 organizacji, stowarzyszeń oraz związków politycznych i gospodarczych. W 1896, wspólnie ze szwagrem Stanisławem Silbersteinem, założył Towarzystwo Akcyjne Przędzalni Wełny Czesankowej „Dąbrówka”, gdzie pełnił rolę prezesa rady oraz dyrektora. Należał również do Łódzkiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu powstałego w 1897 roku oraz był współzałożycielem Towarzystwa Akcyjnego „Bawełna” w Moskwie, które zostało utworzone w 1904 roku. W drugiej połowie lat 90. XIX wieku był członkiem zarządu Towarzystwa Zachęty Wyścigów Konnych.

Współwłasności „Expressu Ilustrowanego”, gdzie formalnie właścicielką była jego żona Sara, również przypadło mu znaczące miejsce w historii łódzkiego życia społecznego. W latach 1911-1914 pełnił funkcję honorowego radnego Rady Miejskiej. W wyborach do Rady Miejskiej w styczniu 1917 roku zdobył mandat radnego, startując z listy Komitetu Wyborczego Pięciu Zrzeszeń Przemysłu i Handlu.

Poznański był również mecenasem sztuki, finansowo wspierając między innymi Teatr Miejski w Łodzi. Działał jako współzałożyciel oraz wiceprezes Polskiego Towarzystwa Teatralnego, a także jako członek zarządu Łódzkiego Towarzystwa Muzycznego. Uczestniczył w zamawianiu obrazów u znanego łódzkiego malarza, Samuela Hirszenberga.

Po zakończeniu I wojny światowej, zasiadał w ciałach zarządzających w rodzinnym przedsiębiorstwie (Towarzystwie Akcyjnym Wyrobów Bawełnianych I.K. Poznańskiego), które zaczynało zmagać się z problemami finansowymi. W 1924 roku zawiązał umowę z włoskim holdingiem Societa Italiana Commercio Materie Tessili (Sicmat), który udzielił firmie pożyczki na 18% w skali roku, zastrzegając sobie wyłączność na dostarczanie bawełny ze Stanów Zjednoczonych. Sytuacja przedsiębiorstwa uległa dalszemu pogorszeniu przez wewnętrzne konflikty rodzinne. W styczniu 1929 roku, włoski bank Banca Commerciale Italiana przejął rolę wierzyciela, zastępując bank Sicmat.

W wyniku kryzysu, akcjonariusze założyli Syndykat Akcjonariuszy Spółki Akcyjnej Wyrobów Bawełnianych I.K. Poznańskiego oraz rozpoczęli negocjacje z Stanisławem Sebastianem Lubomirskim i Andrzejem Wierzbickim z Centralnego Związku Polskiego Przemysłu Górnictwa Handlu i Finansistów „Lewiatan”. Uzgodnienia zakończyły się tak zwanym „umową mediolańską”. Nowo powstała grupa wyemitowała uprzywilejowane akcje, z których 1800 przypadło holdingowi powiązanemu z BCI, a 800 zostało kupionych przez rodzinę Poznańskich. Dodatkowo, syndykat przekazał 5000 zwykłych akcji do Banku Handlowego. Takie działania przyczyniły się do tego, że BCI stał się głównym akcjonariuszem łódzkiej firmy. Po 1931 roku, Maurycy Poznański przestał być wybierany do władz zarządzających, a z czasem również przestał interesować się działalnością rodzinną.

Posiadał także pałac, który został zbudowany w latach 90. XIX wieku według projektu Adolfa Zeligsona. Pałac ten usytuowany jest w Łodzi, na skrzyżowaniu ulic płk. dr. Stanisława Więckowskiego oraz Gdańskiej.

Działalność polityczna

Od roku 1916 Maurycy Poznański związał się z polityką, przystępując do Związku Niezawisłości Gospodarczej. Po uzyskaniu przez Polskę niepodległości, dołączył do Stronnictwa Polityki Realnej, którego był jednym z założycieli. W 1919 roku reprezentował Polskę na konferencji pokojowej w Paryżu, gdzie z ramienia Ignacego Paderewskiego wpłynął na uzyskanie zachodniego kapitału na pożyczkę dla Polski w wysokości 10 milionów funtów szterlingów. 17 listopada 1926 roku, razem z Robertem Geyerem, Karolem Scheiblerem jr oraz Henrykiem Grohmanem, został zaproszony na konferencję organizowaną przez Stronnictwo Prawicy Narodowej z zamiarem powołania łódzkiego oddziału partii. Poparcie fabrykantów doprowadziło do powstania oddziału SPN 14 grudnia, a Poznański objął jego przewodnictwo.

W 1933 roku otrzymał nominację na polskiego przedstawiciela w Międzynarodowej Izbie Handlowej w Paryżu oraz w Trybunale Rozjemczym tej organizacji, przenosząc się na stałe do Paryża, gdzie osiedlił się na dobre, nie wracając już do Łodzi.

Życie prywatne

Maurycy Poznański prowadził bogate życie towarzyskie i miał liczne romanse. Jego pierwszą żoną była Marianna Syrkiewicz, z którą miał córkę Leokadię. Po pewnym czasie ich drogi się rozeszły, a Poznański poznał Sarę Silberstein, córkę Markusa Silbersteina, którą poślubił 12 stycznia 1892 roku. Chociaż małżeństwo to nie uchodziło za udane, para doczekała się trzech córek: Ireny, Zofii i Izabeli.

Zmarł w dniu 2 maja 1937 roku w Nicei, gdzie przebywał w kasynie. Początkowo pochowany został w tym mieście, jednakże w 1939 roku jego ciało zostało przeniesione do Łodzi.

Ordery i odznaczenia

W życiorysie Maurycego Poznańskiego można znaleźć kilka istotnych odznaczeń, które podkreślają jego wkład w rozwój kraju oraz zasługi społeczne. Wśród nich wyróżniają się następujące:

  • krzyż oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • złoty krzyż zasługi, przyznany 9 listopada 1931 roku – jako uznanie za znaczące osiągnięcia w organizacji Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu.

Przypisy

  1. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346.
  2. Andrzej Ajnenkiel, Polska po przewrocie majowym. Zarys dziejów politycznych Polski 1926–1939, Warszawa 1980, s. 49.
  3. „Przegląd Gospodarczy : organ Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów”. 1920, z. 1, s. 20.
  4. Geyerowie, [w:] Marcin Jakub M.J. Szymański, Błażej B. Torański, Fabrykanci. Burzliwe dzieje rodów łódzkich przemysłowców, Warszawa: Zona Zero, 28.10.2016 r., s. 50–56, ISBN 978-83-935847-8-9.
  5. Poznańscy, [w:] Marcin Jakub M.J. Szymański, Błażej B. Torański, Fabrykanci. Burzliwe dzieje rodów łódzkich przemysłowców, Warszawa: Zona Zero, 28.10.2016 r., s. 110–116, ISBN 978-83-935847-8-9.
  6. Hirszenberg Samuel (1865–1908) „Chłopiec roznoszący macę” – Polski Dom Aukcyjny Wojciech Śladowski [online], 14.03.2017 r. [dostęp 14.03.2017 r.]
  7. Marjana (Syrkiewicz) Wyszyński (1865–1953) | WikiTree: The FREE Family Tree [online], 14.03.2017 r. [dostęp 14.03.2017 r.]
  8. Sara Salomea (Silberstein) Poznanska (1872–1938) | WikiTree: The FREE Family Tree [online], 14.03.2017 r. [dostęp 14.03.2017 r.]
  9. Sienkiewicza 171 – Geocaching Opencaching Polska [online], 14.03.2017 r. [dostęp 14.03.2017 r.]
  10. Żydowski Instytut Historyczny [online], 14.03.2017 r. [dostęp 14.03.2017 r.]
  11. a b c d e f Z Polski rodem: Z ziemi obiecanej – Maurycy Poznański [online], 14.03.2017 r. [dostęp 14.03.2017 r.]
  12. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346.

Oceń: Maurycy Poznański

Średnia ocena:4.52 Liczba ocen:17