Ulica Stefana Jaracza w Łodzi

---

Nazwa i historia

Ulica w Łodzi, która dzisiaj znana jest jako Stefana Jaracza, ma swoją historię sięgającą początków lat 1821–1823, kiedy to wytyczono ją z inicjatywy utworzenia osady sukienniczej Nowe Miasto w pobliżu Starego Miasta. Oryginalnie nadano jej nazwę Pod Cegielnią, ponieważ prowadziła do pierwszej miejskiej cegielni, która została założona na mocy decyzji Rajmunda Rembielińskiego w okolicy współczesnego placu Dąbrowskiego.

W odróżnieniu od innych ulic, które krzyżowały się z Piotrkowską, ta nie przecinała jej. Biegła w jedynie w kierunku wschodnim, zmierzając prosto do cegielni. Z biegiem czasu zaczęto określać ją jako Podcegielnianą. Dolny odcinek dzisiejszej ulicy Cegielnianej zyskał swoją nazwę w 1845 roku. W połowie XIX wieku intensywnie dążono do przedłużenia tej ulicy na zachód od Piotrkowskiej, co udało się zrealizować w latach 60. XIX wieku. Wówczas Cegielniana została przedłużona aż do ulicy Długiej, którą teraz znamy jako Gdańska.

W tym samym czasie, droga prowadząca dalej na zachód przyjęła nazwę Nowo-Cegielniana, dzisiaj znana jako część ul. Więckowskiego. W 1860 roku całość Cegielnianej została wyłożona drewnianym brukiem. Warto zauważyć, że przez długie lata ulica ta nie miała sprawnego systemu numeracji, co było efektem przytoczonego wcześniej przedłużenia do ulicy Długiej oraz skrócenia odcinka, który przemianowano na ulicę Śródmiejską.

Od końca XIX wieku do początków XX wieku, ulica znacznie się wydłużyła na wschód, a z początkiem XX wieku zaczęły się tam pojawiać nowe zabudowania. W czasie II wojny światowej była znana jako Moltkestraβe, jednak po zakończeniu działań wojennych przywrócono jej historyczną nazwę Cegielniana. W 1948 roku ulica została wyłożona cegłą klinkierową, co znacząco poprawiło warunki jej użytkowania. Ostatecznie, w 1949 roku, nadano jej obecną nazwę, czyli Stefana Jaracza.

Dziś, ulica Stefana Jaracza stanowi jedną z najintensywniej zabudowanych i najważniejszych ulic w centrum Łodzi.

Zabytki

Na ulicy Jaracza w Łodzi znajduje się szereg cennych obiektów, które zostały uwzględnione w rejestrze zabytków NID. Wśród nich wyróżniają się następujące obiekty, z których każdy niesie ze sobą unikalną historię i architektoniczne piękno:

• park im. S. Staszica, usytuowany w kwartale ulic: Narutowicza – Uniwersytecka – Jaracza – Wierzbowa, zbudowany w latach 1888–1902, numer rejestru: A/328 z dnia 29.12.1992,
• kamienica Kulpińskich, która pochodzimy z lat 1913-1914 i znajduje się pod adresem ul. Jaracza 30, nr rej.: A/346 z 14.12.1993,
• kamienica przy ul. Jaracza 42, wybudowana w 1898 roku, nr rej.: 279 z 21.01.1981,
• pałac Arnolda Stillera, z bloku przy ul. Jaracza 45, zbudowany w latach 1893–1899, nr rej.: A/101 z 20.01.1971:
• dom ogrodnika, datowany na koniec XIX wieku, nr rej.: A/108 z 11.02.2011,
• ogród, również z końca XIX wieku, nr rej.: jw.,
• kamienica wraz z oficynami znajdująca się przy ul. Jaracza 53, zbudowana w latach 1895–1896, nr rej.: A/130 z 5.09.2012.

---

Oceń: Ulica Stefana Jaracza w Łodzi

---