Matylda Herbst


Matylda Zofia Herbst, znana również z nazwiska panieńskiego Scheibler, przyszła na świat 27 marca 1856 roku w Łodzi. Jest znana jako wpływowa filantropka, której działalność na rzecz innych przyniosła jej zasłużone uznanie.

W ciągu swojego życia Matylda stała się symbolem dobroczynności, a jej poświęcenie dla spraw społecznych zostało uhonorowane Złotym Krzyżem Zasługi.

Odeszła z tego świata 8 czerwca 1939 roku w Sopocie, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii polskiej filantropii.

Działalność filantropijna

Matylda Herbst była znana z zaangażowania w działalność charytatywną. Większość swojego majątku inwestowała w inicjatywy związane z pediatrią oraz budowę miejsc kultu. Wspólnie z mężem, Edwardem Herbstem, a także innymi prominentnymi rodzinami fabrykanckimi z Łodzi, wspierali finansowo budowę archikatedry w Łodzi.

Matylda i Edward ufundowali nie tylko szpital im. Anny Marii (pierwszy szpital pediatryczny w Polsce), ale również nazwali go na cześć zmarłej córki. Później, szpital został przekazany Łódzkiemu Chrześcijańskiemu Towarzystwu Dobroczynności, które również korzystało z ich hojnym wsparciem finansowym. Ignorując lokalne potrzeby, w późniejszym czasie, Herbstowie finansowali budowę oddziału ortopedycznego tej instytucji.

W 1911 roku, Matylda Herbst osobiście wsparła budowę szklanego pawilonu dla dzieci chorych na gruźlicę, a także piwnic orazBiblioteki. Ponadto, ufundowała sanatorium „Letnią Kolonię Sokolniki Anny Marii” w Sokolnikach, które było przeznaczone dla około 50 dzieci. Teren sanatorium zajmował 22 morgi lasu, co podkreśla jej myśl o zdrowiu i dobrobycie dzieci.

Matylda była również członkinią Komitetu Dam ŁChTD, wraz z Idą Petters, żoną Jakuba Pettersa oraz Gabrielą Grohman, żoną Alfreda Grohmana. W ramach działalności komitetu, kobiety organizowały zbiórki funduszy, naczynia, bieliznę i różne wydarzenia dobroczynne.

Dodatkowo, Matylda Herbst wspierała rozwój kościołów, z funduszami na freski w kościele Podwyższenia Świętego Krzyża w Łodzi, dzwony do kościoła Zbawiciela, oraz kościoła Gwiazdy Morza w Sopocie. Zainwestowała również w organy do Kościoła Pokoju, dzwony i witraże w Kościele św. Jerzego.

Oprócz własnych projektów, Matylda uczestniczyła również w inicjatywach organizowanych przez swoją matkę – Annę Scheibler, co pokazuje szeroki zasięg jej działań filantropijnych oraz zaangażowanie w poprawę życia lokalnej społeczności.

Pozostała działalność

Wraz z mężem Matylda Herbst stała się współwłaścicielką willi Edwarda Herbsta, która znajdowała się na Księżym Młynie. Ta urokliwa posiadłość była niezwykłym prezentem ślubnym, który otrzymała od swojego ojca, Karola Scheiblera. Z biegiem lat Herbstowie postanowili osiedlić się w Sopocie, gdzie nabyli w 1891 roku Willę Herbstów, pochodzącą z rąk Johanessa Icka.

Matylda stała się również akcjonariuszką w Towarzystwie Akcyjnym Wielkich Pieców oraz Zakładów Ostrowieckich. W swojej działalności społecznej pełniła rolę honorowej prezeskiej szpitala Anny Marii, a także była członkinią honorową Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności. Na pamiątkę swojego zmarłego męża, zainwestowała w budowę kaplicy grobowej, której projekt zrealizował Heinrich Dunkel na ewangelickim cmentarzu w Sopocie.

Oprócz działalności społecznej, Matylda pasjonowała się ogrodnictwem, co świadczy o jej zaangażowaniu w piękno otaczającej ją przyrody.

Życie prywatne

Matylda Herbst była córką Karola Scheiblera oraz Anny Scheibler z d. Werner. W życiu osobistym połączyła się węzłem małżeńskim z Edwardem Herbstem, znanym fabrykantem z Łodzi. Wspólnie doczekali się czwórki dzieci:

  • Karola Edwarda (1875–1945),
  • Leo Feliksa (1880–1942),
  • Edwarda Waltera (1885–1929),
  • Anny Marii Caritas (1889–1899).

Po zakończeniu ziemskiej wędrówki, Matylda została pochowana na cmentarzu ewangelickim w Sopocie, w kaplicy usytuowanej obok miejsca pochówku jej męża.

Przypisy

  1. Herbstowie. Dzieje zapomnianej sopockiej rodziny [online], trojmiasto.pl, 30.03.2017 r. [dostęp 01.10.2021 r.]
  2. Dorota D. Berbelska, Magdalena M. Michalska-Szałacka, Herbstowie. Historia fabrykantów, Muzeum Pałac Herbsta, 2019 r. [dostęp 30.09.2021 r.]
  3. Redakcja, Rodzina Herbstów: filantropia była jednym z celów ich życia [online], Dziennik Łódzki, 23.03.2014 r. [dostęp 30.09.2021 r.]
  4. Monika M. Nowakowska, Pałac Herbsta po modernizacji, 2013 r. [dostęp 30.09.2021 r.]
  5. Dariusz D. Kacprzak, Kolekcje ziemi obiecanej. Zbiory artystyczne łódzkiej burżuazji wielkoprzemysłowej w latach 1880–1939, ISBN 83-64889-08-7, 2011 r. [dostęp 30.09.2021 r.]
  6. Joanna J. Sosnowska, Działalność socjalna i opiekuńczo-wychowawcza Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności (1885-1940), Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, 2011 r. [dostęp 30.09.2021 r.]
  7. Zaduszki w Sopocie, czyli dzień pamięci o jego wielkich mieszkańcach [online], www.sopot.pl [dostęp 30.09.2021 r.]
  8. Sopot śladami Edwarda Herbsta [online], Muzeum Sopotu.
  9. Podw. Św. Krzyża w Łodzi » Historia budowy [online], Podw. Św. Krzyża w Łodzi [dostęp 30.09.2021 r.]
  10. Grygiel T., Szpital Anny Marii widziany oczyma historyka miasta i architektury, [w:] Gołębiowska M. (red.), Szpital Anny Marii w Łodzi. Zasługi dla pediatrii, Łódź 2005 r.
  11. a b Tomasz T. Dobrowolski, Wchodzić bez pukania, wyd. Edycja limitowana, Sopot: Estilla, 2012 r. [dostęp 30.09.2021 r.]
  12. a b Sopocianki. Wybierz postacie do muralu Marty Frej [online], sopot.pl [dostęp 30.09.2021 r.]
  13. Towarzystwo Akcyjne Wielkich Pieców i Zakładów Ostrowieckich [online], 200lathutywostrowcu.pl [dostęp 30.09.2021 r.]

Oceń: Matylda Herbst

Średnia ocena:4.45 Liczba ocen:17