Michalina Tatarkówna-Majkowska

---

Życiorys

Michałina Tatarkówna-Majkowska, znana i szanowana postać w historii regionu, w swojej karierze zawodowej była utalentowaną tkaczką. Od lipca 1923 roku, jej praca była związana z Widzewską Manufakturą. W okresie od 1927 do 1934 roku, aktywnie uczestniczyła w Komunistycznym Związku Młodzieży Polski, a następnie, do 1938 roku, w Komunistycznej Partii Polski.

W trakcie II wojny światowej Tatarkówna nie angażowała się w działania polityczne. Po wojnie, 21 stycznia 1945 roku, wstąpiła do Polskiej Partii Robotniczej. W latach 1945–1947 sprawowała funkcję I sekretarza Komitetu Dzielnicowego PPR Łódź-Widzew oraz była członkiem Komitetu Miejskiego partii, który od 1946 roku przemianowano na Komitet Łódzki, mający status wojewódzki.

W latach 1947-1948 Michałina pełniła funkcję zastępcy członka Komitetu Łódzkiego (KŁ) i jednocześnie była instruktorem w jego Wydziale Organizacyjnym. W kolejnych latach, od 1948 do 1949, pracowała w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, uczestnicząc w jej zjeździe założycielskim. W latach 1949-1950 Tatarkówna była I sekretarzem Komitetu Dzielnicowego PZPR Łódź-Staromiejska, a następnie do 1951 roku, sekretarzem organizacyjnym Komitetu Wojewódzkiego w Łodzi.

W 1951 roku podczas kształcenia w Szkole Partyjnej przy KC PZPR, od 1953 do 1955 roku była tam I sekretarzem, a później, aż do 1964 roku, I sekretarzem Komitetu Łódzkiego PZPR. W latach 1954-1956 zasiadała w Komitecie Centralnym PZPR. Była uważana za „puławian”, uczestnicząc w rywalizacji o władzę w kierownictwie partii w latach pięćdziesiątych. W latach 1952-1969 pełniła obowiązki posłanki na Sejm PRL przez cztery kadencje i zasiadała w Ogólnopolskim Komitecie Frontu Jedności Narodu.

W 1965 roku, najprawdopodobniej z powodów osobistych, przeszła na emeryturę. Jak się okazało, była zmuszona zrezygnować z działalności politycznej w związku z konfliktem z Władysławem Gomułką, wynikającym z różnic w podejściu do zasad gospodarki socjalistycznej. Michałina dążyła między innymi do zniesienia III zmiany w przemyśle włókienniczym, a także wyrażała sprzeciw wobec wprowadzania oszczędnych rozwiązań w budownictwie wielorodzinnym w Łodzi.

Na jej koncie znajduje się wiele istotnych osiągnięć, w tym realizacja mauzoleum radogoskiego, zlokalizowanego na terenie byłego więzienia policyjnego, które stało się miejscem pamięci ofiar masakry więźniów w Łodzi, zaplanowanej na 19 stycznia 1945 roku.

Po przejściu na emeryturę Michałina angażowała się w działalność Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. W swym testamencie przekazała swoje mieszkanie usytuowane przy ulicy doktora Stefana Kopcińskiego 57, wraz z cały dobytkiem oraz dwoma działkami w Żabiczkach i Grotnikach. Przedmioty o dużym znaczeniu historycznym, takie jak dokumenty i zdjęcia, oddała do zbiorów Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi.

W czasie, gdy sprawowała urząd I sekretarza Komitetu Wojewódzkiego PZPR, Michałina cieszyła się dużą popularnością i szacunkiem w Łodzi. Była znana z niezwykłej wrażliwości na krzywdę ludzką. To ona była uważana za „ostatnią instancję” w trudnych sprawach, a znane w powieści powiedzenie brzmiało: „idź/napisz do Tatarkówny, ona ci pomoże”.

Pochowano ją z honorami państwowymi 24 lutego 1986 roku na cmentarzu komunalnym na Zarzewie w Łodzi. W ceremonię pogrzebową wzięło udział kilka tysięcy osób, w tym prominentni przedstawiciele władz takie jak Tadeusz Czechowicz, I sekretarz Komitetu Łódzkiego, prof. Mieczysław Serwiński, przewodniczący Rady Narodowej miasta oraz Jarosław Pietrzyk, prezydent Łodzi. Obecny był także minister budownictwa, gospodarki przestrzennej i komunalnej, Józef Niewiadomski.

Życie prywatne

Urodziła się w rodzinie Marcina Tatarka (1884–1938), znanego działacza Komunistycznej Partii Polski, oraz jego pierwszej żony Rozalii z Fiszerowiczów (1885–1911). W 1946 roku dokonała ważnego kroku w swoim życiu, wychodząc za Karola Majkowskiego (1913–1980), który był ekonomistą i aktywnym działaczem Polskiej Partii Robotniczej oraz Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, a także radnym Rady Narodowej miasta Łodzi. Warto zaznaczyć, że para nie miała dzieci.

Ordery i odznaczenia

Michalina Tatarkówna-Majkowska była osobą, która zdobyła szereg prestiżowych odznaczeń i wyróżnień za swoje osiągnięcia i wkład w rozwój kraju.

• Order Budowniczych Polski Ludowej (1960),
• Order Sztandaru Pracy I klasy,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Złoty Krzyż Zasługi,
• Srebrny Krzyż Zasługi (8 maja 1946),
• Medal „Za zasługi dla obronności kraju”,
• Honorowa Odznaka Miasta Łodzi (19 stycznia 1960).

Upamiętnienie i kontrowersje

W lutym 2005 roku w Łodzi wybuchły kontrowersje, gdy Rada Miasta, głównie głosami radnych z lewicowego obozu, podjęła decyzję o nadaniu imienia Michaliny Tatarkówny-Majkowskiej jednej z ulic. Nowa ulica została umiejscowiona na osiedlu Andrzejów. Argumenty wspierające tę kandydaturę koncentrowały się na niezwykłych zasługach Tatarkówny-Majkowskiej w zakresie rozwoju budownictwa mieszkaniowego w Łodzi oraz jej zdecydowanej postawie przeciwko przemianowaniu ulicy Piotrkowskiej na ulicę Józefa Stalina.

W grudniu 2017 roku łódzki wojewoda, Zbigniew Rau, na podstawie obowiązującej ustawy dekomunizacyjnej, wydał decyzję o zmianie nazwy ulicy Tatarkówny-Majkowskiej, przyznając jej imię Anny Walentynowicz.

W październiku 2017 roku miała miejsce prezentacja biografii Michaliny Tatarkówny-Majkowskiej zatytułowanej „Czerwona Michalina. Prządka-działaczka-łodzianka”, której autorem jest łódzki historyk Piotr Ossowski.

Audycje

• Legenda mojego dzieciństwa. Rzecz o Tatarkównie-Majkowskiej. Audycja dokumentalna (30 minut) – Radio Łódź,

---

Oceń: Michalina Tatarkówna-Majkowska

---