Stanisław Wacław Wolski, urodzony 12 czerwca 1898 roku w Łodzi, był niezwykle cenionym podchorążym Wojska Polskiego. Jego życie, choć tragicznie krótkie, zapisane jest w historii jako przykład odważnego i oddanego żołnierza. Zmarł 3 stycznia 1920 roku w Mozuļi, a jego osiągnięcia zostały docenione poprzez nadanie mu Orderu Virtuti Militari, najstarszego polskiego odznaczenia wojskowego.
Życiorys
Stanisław Wolski przyszedł na świat 12 czerwca 1898 roku w Łodzi, w rodzinie szlacheckiej zubożałej, wnuka Franciszka (1868–1931), który był notariuszem oraz aktywnym działaczem Związku Ludowo-Narodowego. Jako przewodniczący Społecznej Rady Obrony Miasta Biłgoraja, a także burmistrz Biłgoraja, pełnił istotną rolę w swoim środowisku. Jego matka, Stanisława z domu Ereth, była zaangażowana w działalność Organizacji Kobiet Narodowych w Biłgoraju. W rodzinie Stanisława znajdowało się wielu znaczących członków, w tym jego bracia: Jerzy (1901–1974), adwokat i żołnierz, oraz Stefan, którego losy były tragiczne, gdyż został uwięziony w więzieniu stalinowskim. Następnie Zbigniew (ur. 1907) był uczestnikiem konspiracji antyhitlerowskiej, a jego życie zakończyło się w obozie Auschwitz. Warto również wspomnieć, że syn Jerzego, Marcin Wolski, jest znanym pisarzem i dziennikarzem, którego twórczość można poznać dzięki znamienitym publikacjom.
Wolski rozpoczął swoją edukację w Polskiej Szkole Handlowej w Łodzi. Już w 1912 roku zaangażował się w konspiracyjny skauting, dołączając do I Drużyny Skautowej im. Tadeusza Kościuszki, gdzie pełnił funkcję drużynowego. Po gedonie był jego kolejny krok, kiedy w sierpniu 1915 roku wstąpił do Batalionu Warszawskiego Polskiej Organizacji Wojskowej (POW). Jego wojskowa kariera rozwijała się, gdyż do 1917 roku służył w 5 pułku piechoty Legionów Polskich. Po powrocie do Łodzi, Wolski pracował w sierocińcu „Sienkiewiczówka” oraz aktywnie działał w Polskiej Organizacji Wojskowej oraz harcerstwie.
Jako komendant Oddziału Bojowego łódzkich harcerzy został mianowany 10 listopada 1918 roku. W grudniu tego samego roku, w ramach Batalionu Harcerskiego, kontynuował służbę w Wojsku Polskim, a od maja 1919 był częścią 5 pułku piechoty Legionów, gdzie sprawował rolę dowódcy plutonu w 9. kompanii.
Niestety, 3 stycznia 1920 roku zginął podczas natarcia na wieś Mozuļi, położoną na południe od Višķi. Został ostatnio pożegnany 15 stycznia 1920 roku, a jego miejsce spoczynku znajduje się na Starym Cmentarzu w Łodzi, w kwaterze 41.
Ordery i odznaczenia
Oto szczegóły dotyczące odznaczeń, które otrzymał Stanisław Wolski, podchorąży, w uznaniu za jego odwagę i poświęcenie.
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6540 – przyznany pośmiertnie 17 maja 1922,
- Krzyż Niepodległości – przyznany pośmiertnie 13 kwietnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Krzyż Walecznych – otrzymany czterokrotnie, pośmiertnie 20 czerwca 1923 „za czyny orężne w bojach byłego 5 pp Leg.”.
Przypisy
- a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 21.03.2022 r.]
- a b c Łódź niepodległa – 11 listopada 1918 r. [online], Łódzka Spółka Infrastrukturalna [dostęp 20.03.2022 r.]
- a b AnetaA. Nawrot AnetaA., Alternatywne światy Marcina Wolskiego wobec tradycji powieści historycznej, Częstochowa 2017.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 39 z 20.06.1923 r., s. 401.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 2 z 06.01.1923 r., s. 21.
- Bąbiński 1929, s. 83.
- Bąbiński 1929, s. 45, 67.
- Lista strat 1934, s. 993.
- Lista kawalerów Orderu Wojennego „Virtuti Militari”: Piechota. W: Księga chwały piechoty. Bronisław Prugar-Ketling (red.). Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992, s. 569–588.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Mieczysław Teodorczyk (oficer) | Kazimierz Jesionowski | Wacław Frankowski (żołnierz) | Juliusz Roman Heinzel | Edward Rajpold | Robert Staniszewski (pułkownik) | Maria Eugenia Jasińska | Alfred Nowacki | Wacław Lutomski | Janusz Stawski | Konrad Bugajak | Jan Kowalewski | Czesław Twardowski | Paweł Dobrodziej | Zdzisław Głuszczyk | Andrzej Rosiński (wojskowy) | Michał Fiszer | Sławomir Stasiak (wojskowy) | Bogdan Malinowski | Franciszek Berezka-BereszkoOceń: Stanisław Wolski (podchorąży)