Parafia Matki Boskiej Różańcowej i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Łodzi

Kościoły

Parafia Matki Boskiej Różańcowej i św. Stanisława Biskupa i Męczennika jest jedną z istotnych jednostek rzymskokatolickich, znajdującą się w dekanacie Łódź-Stoki w archidiecezji łódzkiej.

Usytuowana w malowniczej dzielnicy Widzew, na Płaskowzgórzu Stokowskim, parafia cieszy się szczególnym położeniem. Świątynia oraz pozostałe zabudowania parafialne znajdują się na najwyższym punkcie w mieście, osiągając wysokość około 280 m n.p.m.

Obszar działalności parafii obejmuje znaczną część osiedli Sikawa i Stoki, a także południową część osiedla Stare Moskule, co czyni ją centralnym punktem duchowym dla mieszkańców tych rejonów.

Historia

Powstanie parafii i budowa kościoła

Inicjatywa założenia parafii zrodziła się z potrzeby prowadzonych działań duszpasterskich przez ks. dr. Witolda Nadolskiego, proboszcza parafii w Mileszkach, wspieranych przez mieszkańców wsi Stoki i Sikawa. Postanowienie o budowie nowego kościoła stanowiło odpowiedź na znaczne odległości, jakie parafianie musieli pokonywać, aby dotrzeć do kościoła parafialnego. W tej misji ks. Nadolski postanowił wyznaczyć do opieki duszpasterskiej nad pobliską społecznością wsi Stoki i Sikawa wikariusza parafii w Mileszkach, ks. Józefa Gawędę, który zmarł 29 stycznia 1972.

Plac, na którym wzniesiono świątynię, o powierzchni około 0,5 hektara, został ofiarowany przez spadkobierców Stanisława Wojciechowskiego – przedwojennego właściciela ziemskiego oraz przez Stowarzyszenie kulturowo-oświatowe pracowników tramwajów „Książka”.Uroczystość poświęcenia kamienia węgielnego miała miejsce 1 grudnia 1929 i odbyła ją bp Wincenty Tymieniecki. Całkowite zakończenie budowy świątyni miało miejsce wiosną 1931 roku. Kościół, zaprojektowany przez architekta Józefa Kabana, został wzniesiony w stylu modernistycznym, z wykorzystaniem cegły z pobliskiej cegielni w Stokach. Obiekt ma płaski dach, długość 33 metrów i szerokość 10 metrów. Ostatecznie, dnia 5 lipca 1931, został on poświęcony przez biskupa Wincentego Tymienieckiego.

Parafia została erygowana 17 kwietnia 1932 roku na podstawie dekretu, który wydał biskup Wincenty Tymieniecki 15 kwietnia 1932 roku. Jej obszar obejmował tereny odłączone od parafii Mileszki. Granice tej parafii przebiegały na północ od ulicy Moskuliki, na południe od ulicy Pomorskiej, na wschód od ulicy Listopadowej oraz na zachód, ograniczone torami Linii nr 16 łódzkiej kolei obwodowej relacji Łódź Widzew – Zgierz.

Lata 1932–1945

Pierwszym proboszczem nowo powstałej parafii został ks. Roman Liszewski. Wkrótce po rozpoczęciu budowy świątyni zorganizowano również radę parafialną, grupę ministrantów, chór oraz bielanki. Cześć jednej z okolicznych ulic nadano imię ks. Nadolskiego, jednak w 1951 roku zmieniono nazwę na ulicę Wąwozową.

Ostatnie śluby oraz chrzty w parafii miały miejsce jesienią 1940 roku. Niedługo później, po inwazji niemieckiej, zaszły zmiany w obsadzie parafii. Proboszcz ks. Liszewski musiał opuścić swoje miejsce, a wikariusz ks. Eugeniusz Przychodzeń został przewieziony do obozu koncentracyjnego. Świątynia została zaś przekształcona w magazyn odzieży z łódzkiego getta. W 1944 roku pełniła rolę kuchni, przygotowującej posiłki dla robotników, którzy byli zmuszeni do pracy w okopach na terenie Sikawy.

Po II wojnie światowej

Po wojnie biskup Włodzimierz Jasiński mianował ks. Antoniego Szymanowskiego na nowego proboszcza. Świątynia była zdewastowana, co wymusiło przeprowadzenie gruntownego remontu. W trakcie tej renowacji zorganizowano tymczasowy ołtarz, a także wybudowano organy, co umożliwiło ponowne odprawianie nabożeństw.

W 1948 roku, pod przewodnictwem ks. Szymanowskiego, liczna grupa parafian udała się na pielgrzymkę do Jasnej Góry. W tym okresie przybywało mieszkańców parafii. W 1948 roku parafia liczyła 4530 wiernych, a w 1955 roku grupa ta wzrosła do 8987. Intensywny rozwój osiedli, takich jak TOR, poniemieckie (tzw. Berlinek) oraz dawnych placów Stoki (wzdłuż ul. Telefonicznej) był znaczącym aspektem tej zmiany.

5 sierpnia 1964 roku biskup Jan Kulik dokonał konsekracji dzwonów oraz poświecenia dzwonnicy, która służyła parafii aż do połowy lat dziewięćdziesiątych. Na Millenium chrztu Polski w 1966 roku, w czasie specjalnej ceremonii, poświęcono chrzcielnicę, na której umieszczono daty 966–1966.

W 1980 roku ks. Grzegorz Kudrzycki został powołany na nowego proboszcza. Po 1989 roku podjął się rozbudowy kościoła oraz plebanii. Kamień węgielny pod tę rozbudowę poświęcił papież Jan Paweł II 13 czerwca 1987 roku w czasie Mszy odprawionej na lotnisku Lublinek w Łodzi. Ekipą odpowiedzialną za projekt byli architekci Mirosław Rybak i Marek Grymin oraz konstruktor inż. Janusz Frey, którzy zaprojektowali nowe prezbiterium, zakrystię oraz sale duszpasterskie. Rozbudowano nowe prezbiterium, zakrystię oraz wieżę, na której umieszczono trzy dzwony. W prezbiterium zainstalowano dwa duże witraże. Obecnie długość świątyni sięga 44 metrów (z wysuniętą wieżą – 48 m), przy szerokości 10 metrów w korpusie głównym i 21 metrów w nowym prezbiterium. 26 czerwca 1994 roku nową dzwonnicę poświęcił arcybiskup Władysław Ziółek.

W tym samym roku, z inicjatywy parafian, odsłonięto w kruchcie kościoła tablicę pamięci zmarłych księży, którzy służyli w parafii. Wspomniano w niej zarówno ks. Witolda Nadolskiego, jak i kolejnych proboszczów oraz wikarzy. Na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku ks. Kudrzyckiego dotknęła choroba nowotworowa, która w końcu doprowadziła do jego śmierci 1 lutego 1995 roku.

Pochowano go na cmentarzu św. Wincentego à Paulo w Łodzi na Dołach, przy ul. Smutnej. Dnia 16 lutego 1995 roku nowym proboszczem został ks. Ryszard Chojecki, dotychczasowy proboszcz parafii bł. Urszuli w Łodzi. W listopadzie 1995 roku parafię nawiedził obraz Matki Boskiej Watykańskiej, ofiarowany przez Jana Pawła II Kościołowi łódzkiemu, a parafianie licznie uczestniczyli w uroczystościach związanych z jego peregrynacją.

Pod kierownictwem ks. Chojeckiego, w kolejnych latach przeprowadzono wiele prac wykończeniowych wewnątrz świątyni. W 1996 roku nastąpiła renowacja obrazów: Jezusa Miłosiernego oraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. Szeroko rozwijał się systematyczny program nabożeństw, w tym Nowenny do Matki Boskiej Nieustającej Pomocy oraz Koronka do Miłosierdzia Bożego. Wiosną 1997 roku, przed zbliżającą się 80. rocznicą objawień fatimskich, przeprowadzono malowanie wewnętrznych ścian kościoła. Dnia 13 października 1997 roku w parafii wprowadzono figurę Matki Boskiej, przywiezioną z Fatimy, a uroczystości te transmitowano za pośrednictwem Radia Maryja.

W 1998 roku, w starej części kościoła, zainstalowano 10 witraży, wśród których umieszczono postacie takie jak kardynał Stefan Wyszyński, papież Jan Paweł II, papież Jan XXIII, święty Wojciech, św. Stanisław Biskup, św. Maksymilian Maria Kolbe, ks. Jerzy Popiełuszko, święta Jadwiga Królowa, Matka Teresa z Kalkuty i św. Brat Albert Chmielowski. Następnie wymieniono stare ławki na nowe, wykonane z dębiny, oraz zainstalowano nowoczesne nagłośnienie bezprzewodowe. Zmiany obejmowały również modernizację ogrzewania i podłączenie kościoła oraz plebanii do miejskiej kanalizacji sanitarnej. Na budynku kościoła zamontowano zabezpieczenia antypiorunowe.

W ramach obchodów Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, dynamicznie rozwijały się proces związane z upiększaniem obiektu, w tym umieszczenie obrazu Chrystusa Zmartwychwstałego nad obrazem Świętej Rodziny. Punktem kulminacyjnym była konsekracja kościoła, która miała miejsce 29 września 2002 roku, przeprowadzona przez abp Władysława Ziółka.

W międzyczasie, zdrowie ks. Chojeckiego pogarszało się. Uprzedził on arcybiskupa, że będzie wymagał pomocy podczas swojego sprawowania posługi. W związku z tym, w 2006 roku arcybiskup podjął decyzję o przekazaniu parafii nowemu proboszczowi, ks. Antoniemu Głowie. Po ceremonii pożegnania, która miała miejsce 30 kwietnia 2006, ks. Chojecki pozostał na plebanii jeszcze przez pewien czas, aż do momentu, kiedy jego stan zdrowia wymusił przeniesienie go do Centrum Rehabilitacyjno-Opiekuńczego przy ul. Przybyszewskiego w Łodzi, aż do momentu, gdy znalazł się w Domu Księży Emerytów.

9 listopada 2007 roku zmarł tam, a jego pogrzeb odbył się na Starym Cmentarzu w Łodzi, przy ul. Ogrodowej, 14 listopada 2007 roku. W następnych latach przystąpiono do niezbędnych prac renowacyjnych. W 2006 roku zmodernizowano dach, a pod koniec czerwca 2007 zainstalowano nowe nagłośnienie. W sierpniu 2007 roku przeprowadzono konserwację dzwonów.

Od czerwca 2007 roku realizowane były prace związane z reorganizacją prezbiterium. Po przystosowaniu głównej ściany ołtarzowej, zawieszono aureolę nad tabernakulum, do której później przymocowano rzeźbę przedstawiającą Zmartwychwstałego Chrystusa. W kolejnych latach planowano dalsze prace, czyli wprowadzenie stopni do prezbiterium oraz dostosowanie przejść do norm budowlanych.

Od 28 kwietnia do 1 maja 2010 roku odbyły się uroczystości peregrynacyjne w ramach nawiedzenia kopii obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej diecezji, które przyciągnęły uwagę wielu wiernych, z udziałem wszystkich trzech biskupów łódzkich, co sprawiło, że te wydarzenia były szczególne dla wspólnoty parafialnej. 30 grudnia 2010 roku w parafii miało miejsce włamanie do kościoła, w wyniku którego skarbona z pieniędzmi, zbieranymi dla potrzebujących, została splądrowana.

Decyzją proboszcza nadano nowym drzwiom frontowym większą solidność oraz zwiększono zabezpieczenia obiektu. Wiosną 2011 roku planowano również zmianę obu par drzwi wejściowych oraz ich przebudowę. Na obchody Świąt Wielkanocnych w 2011 roku zrealizowano przygotowanie Grobu Pańskiego, który wzbudził kontrowersje ze względu na elementy symbolizujące katastrofę smoleńską.

W wyniku decyzji arcybiskupa metropolity łódzkiego Marka Jędraszewskiego, w 2015 roku parafii wprowadzono nową zasadę zmuszającą proboszczów do rezygnacji z urzędów po ukończeniu 70. roku życia. W związku z tym ks. A. Głowa oddał się do dyspozycji biskupa w 2016 roku. Otrzymał polecenie, by pozostać na posadzie do końca czerwca 2016, z możliwością późniejszego zamieszkania na plebanii jako rezydent-emeryt. Nowym proboszczem parafii został ks. Marek Izydorczyk, wcześniej proboszcz parafii św. Michała Archanioła w Łodzi, którego wprowadzenie odbyło się ceremonii 16 lipca 2016 roku, w obecności wicedziekana dekanatu Łódź-Stoki oraz ks. A. Głowy. Od tego momentu rozpoczęto prace remontowe i modernizacyjne kościoła oraz jego zaplecza, które trwają do dziś.

Proboszczowie

W historii Parafii Matki Boskiej Różańcowej i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Łodzi, znaczące role odgrywali kolejni proboszczowie, którzy pozostawili po sobie niezatarte ślady. Ich działalność obejmowała zarówno duszpasterstwo, jak i angażowanie się w sprawy społeczności lokalnej.

  • ks. kanonik Roman Liszewski (ur. 1 sierpnia 1898 w Tuszynie, zm. 7 listopada 1966 w Łodzi) – był kapłanem od 1923 roku, pełnił funkcję proboszcza w latach 1932–1940, a po zakończeniu II wojny światowej, od 1945 do 1966 roku, był proboszczem parafii Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi (na Retkini).
  • ks. prałat Antoni Szymanowski (ur. 16 lipca 1907 w Ujeździe, wyświęcony 20 lipca 1930, zm. 1 marca 1988 w Łodzi) – pełnił funkcję proboszcza w latach 1945–1980, był również dziekanem dekanatu Łódź – Wschód. Ostatnie lata życia spędził jako rezydent-emeryt w parafii Najświętszego Serca Jezusowego w Łodzi.
  • ks. prałat Grzegorz Kudrzycki (ur. 1 stycznia 1935 w Tuszynie, wyświęcony 21 czerwca 1959, zm. 1 lutego 1995 w Łodzi) – był proboszczem w latach 1980–1995 oraz dziekanem dekanatu Łódź – Wschód, a od 1991 roku pełnił funkcję pierwszego dziekana dekanatu Łódź – Stoki.
  • ks. kanonik Ryszard Chojecki (ur. 24 marca 1931 w Łodzi, wyświęcony 19 czerwca 1955, zm. 9 listopada 2007 tamże) – pełnił funkcję proboszcza w latach 1995–2006, a od kwietnia 2006 roku jako emeryt kontynuował swoją posługę duszpasterską.
  • ks. kanonik Antoni Głowa (ur. 30 marca 1946 w Smardzewicach) – był proboszczem parafii od kwietnia 2006 do lipca 2016, a także dziekanem dekanatu Łódź – Stoki w latach 2007–2016.
  • ks. kanonik Marek Izydorczyk (ur. 20 lutego 1955 w Poddębicach) – objął funkcję proboszcza parafii od 15 lipca 2016 roku i kontynuuje swoją posługę do dnia dzisiejszego.

Każdy z tych kapłanów wniósł coś wyjątkowego w życie parafii, dbając o duchowy rozwój i jedność wiernych. Ich historie są nieodłączną częścią tradycji tej wspólnoty.

Granice parafii

Parafia Matki Boskiej Różańcowej i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Łodzi ma określone granice, które przeplatają się z innymi parafiami. Granice te przedstawiają się następująco:

Od północy graniczymy z:

  • św. Judy Tadeusza w Łodzi-Rogach,
  • św. Jana Chrzciciela i św. Doroty w Dobrej (z dekanatu strykowskiego),
  • św. Ojca Pio w Kalonce (z dekanatu brzezińskiego).

Od wschodu znajdują się parafie:

Od południa sąsiadujemy z:

Od zachodu granice wyznaczają:

Księża pochodzący z parafii

Wyposażenie kościoła

Wnętrze obszernej świątyni zachwyca swym architektonicznym rozmachem. Prezbiterium wznosi się o trzy schody ponad nawy, przyciągając uwagę swoim sześciokątnym kształtem.

W centralnej części znajdują się kluczowe elementy wyposażenia, takie jak ołtarz oraz umiejscowiona na północ od niego ambonka wykonana z marmuru. Obok nich ustawiono przenośny Krzyż oraz figurę Matki Boskiej Fatimskiej, które wprowadzają do miejsca głęboką atmosferę modlitwy.

Interesującym elementem jest umieszczony pod tabernakulantem drugi kamień węgielny, który datuje się na rok 1987. Nad tym niecodziennym obiektem wisi obraz przedstawiający Świętą Rodzinę, symbolizujący jedność i sakralność rodziny chrześcijańskiej.

Dzięki tej dekoracji, przy obrazie Jezusa Miłosiernego dostrzegamy również wizerunek Św. Stanisława Biskupa. Na bocznym ołtarzu z kolei umieszczono delikatny portret św. Faustyny Kowalskiej, która jest patronką zaufania Bożego Miłosierdzia.

Warto zwrócić uwagę na 14 stacji gipsowych, które znajdują się na północnej i południowej ścianie starej części świątyni oraz na dwóch poprzecznych ścianach nowej części. Te obrazy, przedstawiające Drogę Krzyżową, są głęboko poruszającym elementem przestrzeni modlitewnej.

W górnej części kościoła znajduje się chór z organami, które dysponują trzema manułami, pedałem oraz dwanaście głosów. Umożliwiają one wykonywanie pięknej muzyki liturgicznej, wzbogacającej doświadczenia wiernych.

Na zakończenie wnętrze wzbogacają trzy konfesjonały, zlokalizowane w końcowej części świątyni. Niezwykle istotnym miejscem jest również kiosk parafialny przy wyjściu, w którym można nabyć aktualne czasopisma katolickie oraz różnorodne dewocjonalia, co sprzyja pogłębianiu duchowości parafian.

Zaplecze kościelne, plebania

Za prezbiterium kościoła znajdują się różnorodne pomieszczenia, które pełnią funkcje wspierające działalność duszpasterską i wspólnotową. Wśród nich wyróżniamy: zakrystię, salę dla ministrantów oraz salę asysty parafialnej. W obiekcie mieszczą się także łazienka oraz pomieszczenie sanitarne przeznaczone dla pracowników kościoła.

W piwnicach kościoła stworzono świetlicę dla dzieci, a na piętrze zlokalizowana jest biblioteka oraz sala konferencyjna św. Antoniego, wcześniej znana jako kaplica. Te przestrzenie są istotnym elementem życia parafialnego, umożliwiając wspólne uczęszczanie zarówno do nauki, jak i modlitwy.

Pierwszym miejscem, w którym zamieszkał proboszcz oraz gdzie odbywała się praca kancelarii parafialnej, był wynajęty fragment prywatnego, drewnianego budynku, który już nie istnieje i mieścił się przy ulicy Spartakusa. Na przełomie lat trzydziestych, pierwszy proboszcz, ks. Roman Liszewski, powołał do życia budynek plebanii, znajdujący się przy ulicy Szczawnickiej 7, zaledwie 30 metrów od kościoła.

W latach 1984–1987 do istniejącej plebanii dobudowano nową część, w której umieszczono mieszkania dla proboszcza oraz wikariuszy. Uroczystość poświęcenia nowego budynku odbyła się 23 września 1986 roku, dokonał jej biskup Józef Rozwadowski.

W obrębie starszej plebanii znajduje się na parterze kancelaria parafialna oraz sala modlitewno-konferencyjna, która nosi imię księdza Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Została ona poświęcona 31 maja 2001 roku przez arcybiskupa Władysława Ziółka. W przeszłości miejsce to było rezydencją wikariuszy, a później toczyły się tam zajęcia przedszkolne.

Kaplice na terenie parafii

Na terenie parafii znajdują się ważne kaplice, które spełniają istotną rolę w życiu duchowym społeczności. Wśród nich wyróżniają się:

  • kaplica w Domu zakonnym Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej, ul. Skalna 7,
  • kaplica w Domu zakonnym Sióstr Antonianek od Chrystusa Króla, ul. Janosika 141.

Grupy parafialne

W parafii można znaleźć wiele aktywnych grup, które angażują się w różne działania wspierające życie wspólnoty. Do najważniejszych z nich należą:

  • Akcja Katolicka,
  • Asysta Kościelna,
  • Caritas,
  • Chór Cantylena,
  • Kiosk parafialny,
  • Ministranci,
  • Ruch Odnowy w Duchu Świętym,
  • Schola,
  • Świetlica przykościelna dla dzieci,
  • Żywy Różaniec (15 kół po 20 osób w każdym).

Chór Cantylena

Od 2011 roku w naszej wspólnocie działa chór Cantylena, który liczy około 20 uczestników. Zespół ten prowadzi organista Mikołaj Widawski. Chór można usłyszeć podczas wieczornych mszy świętych oraz na corocznym koncercie kolęd, który odbywa się przed Pasterką. Co więcej, chór często występuje wspólnie z tenorowym głosem Dariusza Stachury, który również należy do naszej parafii.

Przypisy

  1. Maciej Stańczyk, Tupolew, brzozy i wystające dłonie obok Grobu Pańskiego, Gazeta Wyborcza, 23.04.2011 r.
  2. Wywiad z Dariuszem Stachurą.
  3. Informacja Kurii Metropolitalnej Łódzkiej o śmierci kapłana.
  4. Będącego dotychczas przez rok proboszczem parafii Matki Boskiej Zwycięskiej w Łodzi.
  5. Co upamiętnia tablica na zewnętrznej frontowej ścianie kościoła.
  6. Dokładnie w okrągłą rocznicę ostatniego objawienia Matki Boskiej w Fatimie.
  7. Źródła podają dwie różniące się znacznie daty śmierci duchownego 1956 i 01.11.1967 r.
  8. Spis duchowieństwa i parafij diecezji łódzkiej 1955, Kuria Biskupia w Łodzi, Łódź 1955 r., s. 110.
  9. Spis duchowieństwa i parafij diecezji łódzkiej 1948, Kuria Diecezjalna w Łodzi, Łódź 1948 r., s. 20.
  10. Spis duchowieństwa i parafij diecezji łódzkiej 1936, Seminarium Duchowne w Łodzi, Łódź 1936 r., s. 132.
  11. Spis duchowieństwa i parafij diecezji łódzkiej 1936, Seminarium Duchowne w Łodzi, Łódź 1936 r., s. 33.
  12. Oficjalne źródła podają dwie wersje pisowni nazwiska księdza: Przychodzeń oraz Przychodzień.
  13. Kapłanowi udało się przeżyć obóz, po wojnie był duszpasterzem Polonii w niemieckim mieście Einbeck.
  14. Ulica Listopadowa na początku lat 50. XX wieku na skutek powstania na Stokach nowego osiedla uległa skróceniu, z czym wiązało się też przesunięcie granic parafii o kilkadziesiąt metrów na zachód na rzecz parafii w Mileszkach.
  15. Obecnie północna granica parafii przechodzi inaczej – zachodnia część ul. Moskuliki należy do parafii w Dobrej.
  16. Aktualny, dokładny przebieg granic parafii można zobaczyć na Internetowej Mapie Łodzi Miejskiego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Łodzi.
  17. Na podstawie wpisu do Kroniki parafialnej dokonanego po II wojnie światowej (wtedy już tereny parafii należały do miasta) i w kronice podane są nazwy łódzkich ulic. Nie należy jednak zapominać o tym, że, gdy erygowano parafię, jej obszar stanowiły tereny kilku podłódzkich wsi (jeśli występowały tam ulice, nie były one łódzkimi ulicami – stąd podane powyżej nazwy mogły wówczas być inne).
  18. Osiedla Sikawa, Stare Moskule i Stoki według nazewnictwa zwyczajowego i odpowiadającego mu podziału na obszary SIM. Natomiast administracyjnie parafia zajmuje tereny z części osiedli Dolina Łódki i Stoki.
  19. Według podziału J. Goździka i J. Wieczorkowskiej na obszarze miasta Łodzi, biorąc pod uwagę podobieństwo genezy form terenu, budowy geologicznej i cech morfologicznych, wyróżnia się będącą najwyższą częścią Wzniesień Łódzkich jednostkę geomorfologiczną Wzgórz Łagiewnickich.

Oceń: Parafia Matki Boskiej Różańcowej i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Łodzi

★★★★★
Średnia ocena:4.84 Liczba ocen:9