Zdzisław Julian Starostecki, urodzony 8 lutego 1919 roku w Łodzi, a zmarły 31 grudnia 2010 roku w Sarasocie, to postać, która znana jest w Polsce z wielu osiągnięć. Był generałem brygady Wojska Polskiego oraz inżynierem.
Warto podkreślić, że Starostecki był jednym z kluczowych twórców rakiet wchodzących w skład systemu Patriot, co czyni go ważnym uczestnikiem rozwoju nowoczesnej technologii obronnej.
Życiorys
Zdzisław Starostecki przyszedł na świat w Łodzi. Jego sąsiadem był Jan Karski, który później stał się kurierem polskiego państwa podziemnego. Przed wybuchem II wojny światowej, młody Starostecki służył w korpusie kadetów w Chełmnie. W trakcie kampanii wrześniowej brał udział w walkach pod Kockiem. Po capitulacji włączył się w działania warszawskiego ruchu oporu, konspirował w Służbie Zwycięstwa Polski.
Podczas próby ucieczki do Rumunii, aby przedostać się na zachód, został zatrzymany przez NKWD i skazany na osiem lat pracy w łagrze na Kołymie. W obozie pracy zajmował się wydobyciem złota, a tam nawiązał przyjaźń z Aleksandrem Swanidze, który również był zesłańcem oraz szwagrem Józefa Stalina. Dwa razy próbował ucieczki z tego miejsca, jednak udało mu się opuścić łagier dopiero po zgłoszeniu się do Armii Andersa.
W składzie swojego szwadronu czołgów, Starostecki odegrał kluczową rolę podczas zdobycia wzgórza „Widmo” pod Monte Cassino. W dalszych zmaganiach o Bolonię w czasie kampanii włoskiej został ranny – lekarze rozważali amputację jego nogi. Wojnę zakończył w stopniu porucznika. Po wojnie zdecydował się pozostać na emigracji, osiedlając się w Londynie, a w 1952 roku przeniósł się do Stanów Zjednoczonych.
W USA rozpoczął studia na Stevens Institute of Technology, a w roku 1960 podjął pracę w Centrum Badań Obronnych US Army (Defense Department Research and Development Center). W latach osiemdziesiątych XX wieku pełnił funkcję szefa zespołu pracującego nad systemem rakietowym Patriot, mając wkład w projektowanie głowicy rakiety. Ten system został wprowadzony do użytku przez armię amerykańską w 1989 roku. Po tym, jak wywiad PRL zdobył informacje na temat tej broni, Starostecki był podejrzewany o zdradzenie tajemnic, ale ostatecznie oczyszczono go z zarzutów. Doniesienia o kradzieży planów systemu przeciwlotniczego Patriot błędnie przypisywano Marianowi Zacharskiemu, gdyż w rzeczywistości był to wywiadowca ppłk SB Zdzisław Przychodzień, który stał za tym incydentem.
11 listopada 2009 roku, z okazji swoich urodzin, został mianowany przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego na stopień generała brygady. Poza tym, stał się członkiem komitetu popierającego Bronisława Komorowskiego w trakcie przyspieszonych wyborów prezydenckich w 2010 roku. 4 października 2010 roku, Rada Miasta Chełm nadała mu tytuł honorowego obywatela miasta.
Starostecki odszedł z tego świata 31 grudnia 2010 roku, w swoim domu na Florydzie.
Upamiętnienie
W 2024 roku Zdzisław Starostecki zyskał zaszczytne miano patrona 37 Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej, który jest integralną częścią 3. Warszawskiej Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej.
Ordery i odznaczenia
W dorobku Zdzisława Starosteckiego znajdują się liczne ordery oraz odznaczenia, które potwierdzają jego zasługi i oddanie dla kraju.
- Order Virtuti Militari,
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2007),
- Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (1996),
- Krzyż Walecznych.
Przypisy
- Współtwórca rakiet Patriot - gen. Starostecki - patronem 37 Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej [online], dzieje.pl [dostęp 27.04.2024 r.]
- Jędrzej J. Kołtunowicz, Zmarł współtwórca rakiety Patriot [online], rp.pl, 04.01.2011 r. [dostęp 04.01.2011 r.]
- Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego [online], onet.pl, 16.05.2010 r. [dostęp 26.04.2014 r.]
- Kto naprawdę ukradł plany pocisku „Patriot” – opowiada jego polski konstruktor [online], Tygodnik Powszechny, 26.08.2008 r.
- M.P. z 2009 r. nr 74, poz. 923
- M.P. z 2007 r. nr 76, poz. 807
- M.P. z 1996 r. nr 60, poz. 526
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Wiktor Zachert-Okrzanowski | Zdzisław Studziński | Gieorgij Jankowski | Jewgienij Laszko | Jan Reliszko | Ryszard Michalik | Stanisław Szuttenbach | Józef Spychalski | Stanisław Radajewicz | Izydor Koper | Stanisław Raczkowski | Szelomo Erel | Krzysztof Hofman | Wanda Węgierska | Henryk Kozanecki | Jerzy Stawski | Henryk Lenk | Alicja Perz-Szletyńska | Kazimierz Soduła | Witold SzymańskiOceń: Zdzisław Starostecki